Evlerimiz giderek daha fazla dijitalleşiyor. Akıllı ev aletleri yaşam alanımız içinde kendilerine daha fazla yer buluyor ve birçok yerde işimizi elimizden alıyor. Bununla birlikte, akıllı, ağ bağlantılı bir ev söz konusu olduğunda sorulacak soruların sonu yok. Yapay Zeka Bölümü Proje Müdürü ve aynı zamanda Bosch'un Yapay Zeka donanımlı Seri 8 fırınından sorumlu Hoang Richter ile konuştuk.
"Yapay Zekayı (AI)" Nasıl Tanımlarsınız?
Buna tek cümleyle cevap vermek çok zor, çünkü "Yapay Zeka" terimi çok geniş anlamlar taşıyor. Genel anlamıyla, insanların zekalarını kullanarak sahip oldukları karar verme sürecinin yeniden üretilmesiyle ilgili olduğu söylenebilir. Bu, örneğin bir bilgisayar oyunundaki bir karakterin A noktasından B noktasına gideceği yolu bulması gibi basit kontrol sistemleriyle başlayabilir ve otonom hareket kabiliyetine ve hatta roketlerdeki yakıt hesaplaması için kullanılan çok karmaşık algoritmalara kadar genişleyebilir.
Neden Evde Yapay Zekaya İhtiyacımız Var?
Yapay Zeka, bizim için hoş olmayan, yapmak istemediğimiz ev işlerini üstlenerek işimizi kolaylaştırıyor. Örneğin, evinizde veya bahçenizde ihtiyaç duyulduğunda çalışan elektrikli süpürgeler veya çim biçme robotları. Bu artık yalnızca robotun henüz yapamadığı ufak tefek görevler dışında, kendinizin süpürme veya çim biçme gibi görevleri gerçekleştirmekten kurtulacağınız anlamına gelir. Böylece, yaşamınızdaki önemli şeylere odaklanabilmeniz için sıkıcı rutin işlerden kurtulmuş olursunuz. Şu anda, odaklanma noktası hala konfor yönü üzerinde. Sistemler ne kadar iyi hale gelirse, kullanıcıyı da o kadar çok destekleyecektir. Ancak henüz ev aletlerinin bizim yerimize düşündüğü aşamaya gelmiş değiliz.
Bosch'un Yapay Zekasına Sahip Yeni Serie 8 Fırınının Arkasındaki Fikir Nedir?
Bunun arkasında yatan fikir, müşterileri fırın kullanma konusunda desteklemek istememizdir. Şöyle hayal edin: bir kek ya da pasta pişirmek istiyorsunuz, ama nasıl pişireceğiniz konusunda hiçbir fikriniz yok, ancak yine de lezzetli bir tarif denemek istiyorsunuz. Hamuru karıştırıp fırınımıza koyuyorsunuz, başlat düğmesine basıyorsunuz ve o andan itibaren pişirme işlemi tamamen otomatik. Fırın, pasta ya da kekin durumunu ve kalan pişirme süresini sürekli olarak ölçer. Bu önemlidir, çünkü tariflerde ve hazırlamada çok sayıda değişken bulunmaktadır. Örneğin, diyelim ki büyükannemin "süper kek ya da pastası" için elimde eski bir tarifim varsa, bu tarif tamamen farklı bir mutfak aletleri takımı ve eski tip modeller için yazılmış bir tarif olurdu. Günümüz fırınları, çok daha iyi sızdırmazlığa sahip yüksek performanslı teknik cihazlardır; bu, geçmişteki fırın sıcaklıklarının ve pişirme sürelerinin artık doğru olmadığı anlamına gelebilir, ancak profesyonel değilseniz bunu bilmenin hiçbir yolu yoktur! Pişmiş kek veya pastanın tadı güzel değilse veya içi yumuşak olmasına rağmen dışı yanmışsa, moraliniz bozulur, pişirmekten cayabilir ve artık ne pasta ne de kek, pişirmek istemezsiniz. Zaman tahmini, daha az endişeyle daha iyi bir fırın ustası olmanıza yardımcı olur. Bundan böyle kek veya pastanızın pişmiş ve fırından çıkarılmaya hazır olup olmadığını anlamak için çubuk testi yapmanıza veya sürekli fırının kapağını açıp kapatmanıza gerek yok. Temel olarak, artık her şey yemek pişirmeyi ve fırın kullanmayı kullanan için kolay ve eğlenceli hale getirmekten ibarettir. İnsanların bunu yapmalarında onlara yardımcı olabilirsek, görevimiz böylece tamamlanmış olur.
Teknik Olarak Bakarsak Bu Nasıl Çalışır?
Fırının içinde çok sayıda sensör vardır. Örneğin hamur veya et gibi, pişirilenin ne olduğuna bağlı olarak farklı sensörler kullanılır. Bu sensörler, fırın içi sıcaklık, nem, ısı veya hava sirkülasyonu gibi parametreleri ölçer. Bunların arkalarında bir makine öğrenme sistemi, yani bu verilerden belirli dizi ve sıralamaları tanımayı öğrenen ve pişirme veya fırınlama işleminin ne kadar süreceği de dahil olmak üzere bir takım akıllı tahminler yapan bir sinir ağı, yapay sinir ağı bulunmaktadır.
Fırının Öğrenme Yeteneği Var Mı? Zamanla Daha da Akıllı Hale Geliyor Mu? Peki, Öyleyse, Bu Nasıl Çalışıyor?
Evet, Yapay Zeka donanımlı fırın öğrenme yeteneğine sahiptir, ancak şu anda sadece tahmin açısından olduğunu söyleyebiliriz. Sürekli olarak onu daha fazla geliştirmek için çaba harcıyoruz. Prensip olarak, fırını kullanan herkes tahminin optimize edilmesine yardımcı olur. Toplanan verileri alıyor, analiz ediyor ve veri merkezindeki makinemizin sürekli öğrenmesini sağlıyoruz. Müşteri görünürde büyük bir değişiklik fark etmeyecek, sadece aynı yemeği tekrar pişirdiğinde fırının daha istenen sonuçlar verdiğini fark edecektir. Kullanıcı olarak çok özel bir şey hazırladığınızda da, biz bundan birşeyler öğreniyoruz. Böylece, bu sinir ağını sürekli olarak genişletiyoruz.
Bu Fırında Hala Bir Yemek Pişirirken İşlerin Ters Gitmesi Mümkün Mü?
Sensör teknolojisi halen geliştirme sürecindedir, bu nedenle hiçbir şeyin ters gitmesi beklenmemelidir. Fırın size ulaşıncaya kadar birçok testten geçmiş, tekrar tekrar denenmiş ve test edilmiştir. Arkasında büyük bir ekip var ve biz pişirme sensörüyle gurur duyuyoruz. Elbette her zaman bir şeyler olabilir, %100 ihtimal dışıdır demek istemiyorum. Her durumda, iyileştirmeler yapmaktan mutluluk duyuyoruz.
Bir Gün Mutfak Aletlerimiz Bizden Daha Mı Akıllı Olacak?
İşte harika bir soru. Sorulacak ilk karşı soru şu olacaktır: "Kendimizden daha akıllı" ne anlama geliyor? Ben pasta yapamam deyip de sizin yerinize pasta yapan bir fırınınız varsa, o zaten sizden daha akıllı olmaz mı? Bence bu felsefi bir soru. İnsanlar olarak biz - buna böyle diyeceğim - "alet kullanan hayvanlarız". Aletlerle daha iyi olmayı öğrenmiş zeki varlıklarız. Bir otomobil örneğin, bir aletten daha fazlası değildir; ayaklarımızın bir uzantısı. Ya da, deyim yerindeyse, beynimizin bir uzantısı olan interneti ele alalım. O da Yapay Zeka ile aynı. Sadece size destek olan bir araçtan ibaret.
Hala Fişi Prizden Çekebilecek Durumda Mısınız?
Kültürel bir değişiklik olmadıkça evet. Ancak şu anda insanların kontrolün kendilerinde olduğunu anlamaları önemlidir. Böyle olmayacak, en azından yakın gelecekte, örneğin fırınınızla ilgili herhangi bir şeyi kendi başınıza ayarlayamayacaksınız. Alternatif olarak, fırınımızı kendiniz manuel olarak da kontrol edebilir ve sıcaklık, süre vb. ayarları kendiniz yapabilirsiniz. Bu iyi bir şey, çünkü evet Yapay Zeka bize yardımcı oluyor, ama öyle her konuda da inisiyatif tamamen onun elinde olmamalı. Her zaman, özellikle de yemek pişirirken, bir yemekle ilgili kendi fikirleri, kendi bakış açıları olan insanlar olacaktır. Eğer ben iyi yemek pişirebiliyorsam, o zaman ne yapmam gerektiğini de tam olarak kendim bilirim. Ve dolayısıyla, sadece onu kullanmak istediğim kadarıyla beni destekleyen bir ev aleti isterim.
Yapay Zekanın Sınırları Nereye Kadar Uzanıyor? Evde Yapay Zekanın Erişemediği, Dokunulmayan Alanlar Var Mı, Yoksa Yapay Zeka Bir An Geldiğinde Her Yerde Mi Kullanılacak?
İlk önce hala dokunulmamış alanlar olup olmadığını düşünmeliyim. Günümüzde ampullerin bile manuel olarak yakılmasına gerek yok, sesli asistanları kullanabiliyoruz. Her şey daha akıllı hale geldikçe bu günlük işlerimizi yapmamıza yardımcı oluyor. Hassas verilerin söz konusu olduğu alanlarda Yapay Zeka sınırlandırılabilir. Ev aletlerini otonom sürüşle karşılaştırırsak, Ev aletleri, otomatikleştirilmiş süreçlerin çok daha büyük etik sorunlar içerdiği, örneğin kaza durumlarının insan yaşamını da etkilediği otonom sürüşten daha az sorun teşkil etmektedir.
Tüketiciler Hala Yeni Teknolojiye Şüpheyle Bakıyor Mu?
Kesinlikle evet. Yakın zamanda yayınlanan bir araştırmaya göre, Almanya'da Yapay Zeka'nın kabul görme oranı, 2018'de sadece %14 idi. Bununla birlikte, kabul edelim ki esas itibarıyla Corona pandemisi sayesinde, kabul oranı son zamanlarda Almanya'da %56'ya ve uluslararası olarak da %54'e yükseldi. Kriz döneminde insanlar çok daha fazla dijitalleşmek zorunda kalıyor ve bu eğilim giderek artıyor. Bu örnek, işlerin ne kadar hızlı değişebileceğini ve kabullenmenin de ne kadar çabuk gelişebileceğini gösteriyor.
Geleceğin Mutfağına Yönelik Görüşünüz Nedir?
Geleceğin mutfağı, görevleri azaltmak veya kolaylaştırmak için Yapay Zeka'yı kullanarak günlük yaşamın stresini giderek daha fazla ortadan kaldırmalıdır. Benim kişisel görüşüm şu ki, mutfak insanlara yemek pişirme, yeni şeyler deneme ve sağlıklı beslenmenin zevkini tattırmalı ve bunun keyfine vardırmalıdır. Arkanızda duran ve her şeyin yolunda gitmesini sağlayan iyi bir şef gibi bir desteğinizin olması buna yardımcı olur.
İnsanın Yemek Yapmak İçin Mutfağa Bile Girmesine Gerek Kalmadan, Mutfağın Her Şeyi Kendi Kendine Yaptığı Bir Senaryo Görebiliyor Musunuz Gelecekte?
Bu kesinlikle akla yakın, düşünülebilir. Peki, biz buna hazır mıyız? Hayır, henüz değil. Ama tabii ki her zaman vizyoner, öngörülü düşünme esastır. İnsanların gelecek 100 yıl içinde karşılaşacakları şeyleri, örneğin bir yerden bir yere gitmeyi o günlerde nasıl hayal ettiklerini gösteren 19. yüzyıldan veya 20. yüzyılın başlarından kalma resimlere bakmanız yeterli. İnsanlar, örneğin eski motorlu bisikletleriyle havada uçmayı hayal etmişlerdi. Dünya bugün biraz farklı görünüyor, ama biz yine de havada uçuyoruz, kendi gücümüzle kullanmak zorunda olmadığımız uçaklarda. Yani, sonuç olarak, tamamen otomatikleştirilmiş bir mutfak kesinlikle gelecek, ama bugün, ama yarın. Onun nasıl görüneceğini, neye benzeyeceğini görmek gerçekten ilginç olacak.
